Γυναικομαστία

Ο όρος γυναικομαστία (ή λιπομαστία) έχει επικρατήσει διεθνώς και είναι αδόκιμος. Τις περισσότερες φορές μάλιστα, άνδρες οι οποίοι έχουν αυτό το πρόβλημα ίσως να θεωρούν τον συγκεκριμένο όρο και υποτιμητικό. Συνήθως, πρόκειται για υπερτροφία του λίπους και του μαζικού αδένα και εμφανίζεται κατά την διάρκεια της εφηβείας. Στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιστατικών δεν υποκρύπτεται κάποια οργανική ορμονική διαταραχή που προκαλεί τη γυναικομαστία. Αντίθετα αυτή είναι αποτέλεσμα κάποιας ορμονικής αστοχίας στην διάρκεια της εφηβείας όταν πια αρχίζουν να ξεχωρίζουν τα δύο φύλλα και να διαμορφώνουν τους δευτερογενής χαρακτήρες του φύλλου. 

Γυναικομαστία: Ποιες είναι οι βασικές μορφές της; 

Ανάλογα με την περίπτωση διακρίνουμε τις εξής μορφές γυναικομαστίας: 

1. Εφηβική γυναικομαστία: εμφανίζεται στην εφηβεία και συνήθως υποχωρεί
2. Γυναικομαστία λόγω παχυσαρκίας: εμφανίζεται όταν το BMI είναι πάνω από 30
3. Ιδιοπαθής γυναικομαστία: η πιο συχνή μορφή γυναικομαστίας, χωρίς εμφανή αιτιολογία, συνήθως κληρονομική
4. Γυναικομαστία των ηλικιωμένων: οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές
5. Παθολογική γυναικομαστία: οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, φάρμακα ή οργανικές παθήσεις
6. Καρκίνος του στήθους: πολύ σπάνια μορφή, συνήθως εμφανίζει ετερόπλευρη διόγκωση του στήθους

Η χειρουργική διόρθωση της γυναικομαστίας αφορά κυρίως τα περιστατικά ιδιοπαθούς γυναικομαστίας, γυναικομαστίας της εφηβείας ή λόγω υψηλού σωματικού βάρους. Προκειμένου να μπορούμε να προχωρήσουμε σε χειρουργική διόρθωση, προηγείται έλεγχος ορμονικός από ενδοκρινολόγο και ενδεχομένως ανδρολογικός έλεγχος. Εφόσον υπάρχει υποψία για κάποια άλλη πάθηση του μαστού, θα πρέπει οπωσδήποτε να διενεργηθεί και υπέρηχος ή και μαστογραφία.  

Πώς διακρίνεται η γυναικομαστία ανάλογα με το μέγεθος της κατάστασης; 

Γενικότερα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ανάλογα με το περιστατικό υπάρχουν 4 επίπεδα ανάλογα με το μέγεθος της κατάστασης. Αυτά είναι τα εξής: 

1. Γυναικομαστία 1^ου βαθμού: είναι η πιο απλή περίπτωση, όπου υπάρχει μια μικρή διόγκωση του αδένα και του λίπους, χωρίς να έχει την όψη γυναικείου στήθους. Υπολογίζεται ότι ως και 80% του πληθυσμού των αντρών εμφανίζει γυναικομαστία 1^ου βαθμού και πολύ συχνά δεν ενοχλεί αισθητικά. 

2. Γυναικομαστία 2^ου βαθμού: Υπάρχει μεγαλύτερη διόγκωση του αδένα, που συνήθως μετατοπίζει και τη θηλή προς τα έξω και δημιουργεί δυσφορία, καθώς πολλές φορές διακρίνεται η θηλή κάτω από τα ρούχα. Είναι η συχνότερη περίπτωση στην οποία διενεργείται χειρουργική παρέμβαση.  

3. Γυναικομαστία 3^ου βαθμού: Πλέον το σχήμα του στήθους παραπέμπει περισσότερο σε γυναικείο, με έντονη προβολή της θηλής και καλά σχηματισμένη υπομαστική πτυχή, με μεγάλη απόστασης της πτυχής από τη θηλή. Οι περιπτώσεις αυτές δημιουργούν έντονη δυσφορία και συνίσταται η χειρουργική διόρθωση, ακόμα και στην εφηβεία. 

4. Γυναικομαστία 4^ου βαθμού: Τις περιπτώσεις αυτές τις συναντάμε κυρίως στα πλαίσια παχυσαρκίας ή μετά από μεγάλη απώλεια βάρους. Εκτός από έντονη διόγκωση του στήθους, που συνήθως είναι πλήρως σχηματισμένο όπως το γυναικείο, μπορεί να συνυπάρχει και χαλάρωση.  

Τεχνικές για να αντιμετωπιστεί χειρουργικά η γυναικομαστία 

Η διόρθωση της γυναικομαστίας, εφόσον δεν υπάρχει κάποια ορμονική ή άλλη διαταραχή που την προκαλεί είναι καθαρά χειρουργική. Η επιλογή της τεχνικής εξαρτάται από τη βαρύτητα της γυναικομαστίας και το ποσοστό λίπους σε σχέση με τα αδενικά στοιχεία. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν  3 διαφορετικές μέθοδοι αποκατάστασης αυτού του ζητήματος. Κάθε μια από αυτές ανταποκρίνεται σε ξεχωριστές περιστάσεις και έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η σωστή επιλογή λοιπόν για να αντιμετωπιστεί μια τέτοια κατάσταση γίνεται πάντα κατόπιν ραντεβού με έναν έμπειρο πλαστικό χειρούργο και μετά από συζήτηση μαζί του. Ωστόσο για να μπορέσει ο ενδιαφερόμενος να έχει μια γενική εικόνα, παρακάτω θα δούμε κάποια βασικά σημεία για κάθε μια από αυτές τις μεθόδους 

Αντιμετώπιση γυναικομαστίας με λιποαναρρόφηση 

Η λιποαναρρόφηση είναι η μέθοδος εκλογής όταν δεν υπάρχει διόγκωση του μαζικού αδένα, δηλαδή στην περίπτωση της λιπομαστίας. Η λιποαναρρόφηση χρησιμοποιείται επίσης σαν συμπλήρωμα προς τις μασχάλες και στην περίμετρο του μαστού ώστε να τελειοποιήσουμε το αποτέλεσμα.  

Η κλασική λιποαναρρόφηση, ωστόσο, δεν είναι επαρκής για να αφαιρέσει τα πιο σκληρά μέρη της γυναικομαστίας, για αυτό χρησιμοποιούμε και άλλες μεθόδους, όπως είναι οι τεχνικές Bodyjet και Microaire. Με την υποβοήθηση της κάνουλας είναι πιο εύκολο να «σπάσουμε» το συνδετικό ιστό που υπάρχει γύρω από τον αδένα, ή ακόμα και να αφαιρέσουμε ένα μέρος του αδένα, όταν είναι σχετικά μικρός. Το πλεονέκτημα της διόρθωσης της γυναικομαστίας με λιποαναρρόφηση είναι η απουσία ουλών, καθώς και η πιο γρήγορη αποθεραπεία.  

Αντιμετώπιση με χειρουργική αφαίρεση του αδένα 

Όταν πρόκειται για πιο ευμεγέθη διόγκωση του αδένα ή δεν υπάρχει μεγάλη ποσότητα λίπους στο στήθος, προτιμάται η χειρουργική αφαίρεση του αδένα. Κατά την κλασική επέμβαση γίνεται μία μικρή ημικυκλική τομή στο κάτω ήμισυ της θηλής, από όπου αφαιρείται ο μαζικός αδένας σχεδόν εξολοκλήρου. Σε δεύτερη φάση και αν χρειαστεί,  γίνεται λιποαναρρόφηση περιφερικά του αδένα, για να εξομαλυνθεί όλη η επιφάνεια του στήθους. Η μέθοδος αφαίρεσης γίνεται με χρήση διαλύματος tumescent, που μας επιτρέπει να διενεργήσουμε την επέμβασης ακόμα και με τοπική αναισθησία, μειώνει την αποκατάσταση και συνήθως καθιστά μη αναγκαία τη χρήση παροχετεύσεων. 

Χειρουργική επέμβαση για γυναικομαστία 3ου και 4ου βαθμού 

Σε πιο εκτεταμένες περιπτώσεις γυναικομαστίας , όταν πρόκειται δηλαδή για περιστατικά 3^ου ή 4^ου βαθμού, όπου μπορεί να υπάρχει και αρκετή χαλάρωση του δέρματος, γίνεται μία κυκλική τομή γύρω από την θηλή. Από εκεί αφαιρείται ο σχετικός αδένας ενώ ταυτόχρονα διενεργείται περιθηλαία σύσφιξη του δέρματος ή μπορεί να χρειάζεται και επέκταση των ουλών κάτω από την περιοχή των θηλών. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις όπου η χαλάρωση είναι αρκετά εκτεταμένη. Ακόμα αν εκτός από τη χαλάρωση και η γυναικομαστία είναι αρκετά έντονη μπορεί να χρειάζεται να γίνουν κάποιες ακόμα παρεμβάσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η τροποποιημένη μαστεκτομή ή κάποια τεχνική για μείωση στήθους. 

Χρησιμοποιούμε τη μέθοδο tumescent, θεραπεύοντας τη γυναικομαστία χωρίς ουλές και παρενέργειες, χαρίζοντας μια ανώδυνη, γρήγορη αποκατάσταση.

Σε περιπτώσεις που υπάρχει και αρκετή χαλάρωση του δέρματος, τότε γίνεται μία κυκλική τομή γύρω από την θηλή και γίνεται ταυτόχρονα περιθηλαία σύσφιξη του μαστού. Σε πολύ μεγάλη γυναικομαστία χρειάζεται να γίνει υποκάψια μαστεκτομή ή κάποια τεχνική σμίκρυνσης του στήθους.

Αποθεραπεία μετά την επέμβαση 

Η διόρθωση της γυναικομαστίας έχει πολλές διαφορετικές τεχνικές και η αποθεραπεία όπως και στις υπόλοιπες επεμβάσεις στήθους εξαρτάται πολύ από το είδος του χειρουργείου  

Σε γυναικομαστία 1^ου ή 2^ου βαθμού, η αφαίρεση του αδένα μπορεί να διενεργηθεί με τοπική αναισθησία ή με συνδυασμό τοπικής και μέθης. Η αποθεραπεία είναι αρκετά γρήγορη, δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου πόνος μετεγχειρητικά και η ουλή κάτω από τη θηλή εξαφανίζεται σχεδόν τελείως μετά από μερικές εβδομάδες. Προκειμένου να μην υπάρξει συλλογή υγρού και για να βελτιστοποιήσουμε το αποτέλεσμα χρειάζεται ελαστική πίεση με ζώνη θώρακα ή  ειδικά γιλέκα για γυναικομαστία καθώς και αποχή από τη γυμναστική για 6 εβδομάδες 

Όταν πρόκειται για λιπομαστία και επιλέξουμε τη λιποαναρρόφηση ως θεραπεία αντιμετώπισης, η επέμβαση διενεργείτε με ολική αναισθησία ή με τοπική αναισθησία και μέθη. Έχει συνήθως περισσότερες μελανιές από ότι όταν γίνεται αφαίρεση του αδένα χειρουργικά και ήπιο πόνο για 3-4 ημέρες. Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι χρειάζεται ελαστική πίεση για μικρότερο διάστημα, συνήθως 2-3 εβδομάδες. Οι καθημερινές δραστηριότητες και η γυμναστική μπορούν να ξεκινήσουν μετά την 3^η εβδομάδα. Επιπλέον, το σημάδι είναι πολύ μικρότερο και μπορούμε από μια είσοδο στο στέρνο να διορθώσουμε και τα δυο στήθη.  

Σε γυναικομαστία 3^ου και 4^ου βαθμού, η αποθεραπεία είναι συνήθως μεγαλύτερη και τα σημάδια αργούν περισσότερο για να επουλωθούν και να μην είναι τόσο ορατά. Επίσης, χρειάζεται αποχή από τη γυμναστική για 2-3 μήνες συνήθως.