Ας μάθουμε τα βασικά για τα 7 θαύματα της αρχαιότητας
Ο αρχαίος κόσμος έχει ασφαλώς να επιδείξει πολλά επιτεύγματα, όπως άλλωστε και κάθε άλλη περίοδος μέσα στην παγκόσμια ιστορία.
Υπάρχουν όμως κάποια εκπληκτικά μεγάλα δημιουργήματα, τα οποία, αν και δεν υπάρχουν σήμερα, έχουν μείνει στη μνήμη του πολιτισμού. Από τα πολλά δημιουργήματα κάποια αποκαλούνται θαύματα. Επτά από αυτά, που δημιουργήθηκαν αρκετούς αιώνες προ Χριστού γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου, χαρακτηρίζονται θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου, ένας κατάλογος με ρίζες στην Ελληνιστική εποχή, εδώ και αιώνες συναρπάζουν τους ανθρώπους με την ομορφιά, το μεγαλείο και την περίτεχνη κατασκευή τους.
Ποια ήταν αυτά τα αρχαία μνημεία και γιατί ξεχώριζαν; Ας δούμε την τραγική μοίρα του Κολοσσού της Ρόδου, η μαγεία των Κρεμαστών Κήπων, η γλυπτική ευφυΐα του Φειδία και άλλα «μυστικά» των επτά θαυμάτων του αρχαίου κόσμου.
Παρακάτω, τα απαριθμούμε και επισημαίνουμε μικρά «μυστικά» που πιθανότατα (νομίζαμε, αλλά) δεν ξέραμε για τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, τα οποία λέγεται πως επέλεξε ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος, συγγραφέας και ποιητής του 2ου αιώνα π.Χ., αφού έκανε τον γύρο της Μεσογείου και τα επισκέφθηκε.
Αργότερα συνέβαλαν και άλλοι λόγιοι, όπως ο μαθηματικός Φίλων από το Βυζάντιο, το σημαντικό όμως είναι ότι αυτή η λίστα παραμένει μέχρι σήμερα ένα αξιόλογο πολιτιστικό αρχείο.
Δυστυχώς, από τα Θαύματα που αναφέρονται, μόνο ένα υπάρχει ακόμα και είναι οι Πυραμίδες της Γκίζας, κι όλως περιέργως είναι και το παλαιότερο όλων…
Τα “Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου” είναι η πρώτη γνωστή λίστα με τις πιο αξιοσημείωτες ανθρώπινες κατασκευές της κλασικής αρχαιότητας που βασίστηκε σε λίστες που βρέθηκαν στην Ελλάδα και περιλαμβάνει έργα που βρίσκονται γύρω από τη Μεσόγειο και στη Μεσοποταμία.
Ο ιστορικός Ηρόδοτος (484 – 425 π.Χ.) και ο μελετητής Καλλιμάχος της Κυρήνης (περίπου 305-240 π.Χ.), στο Μουσείο της Αλεξάνδρειας, έκαναν τον πρώτο κατάλογο των επτά θαυμάτων. Τα κείμενά τους δεν έχουν διασωθεί, παρά μόνο ως αναφορές σε άλλα κείμενα.
Συνοπτικά τα κλασικά επτά θαύματα ήταν:
- Η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας (Ελ Γκίζα, Αίγυπτος). Είναι η μόνη που εξακολουθεί να υπάρχει από τα επτά της λίστας
- Ο Κολοσσός της Ρόδου (Ρόδος, Ελλάδα)
- Οι Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας (Βαβυλώνα, κοντά στη σημερινή Χίλα στην επαρχία Βαμπίλ, Ιράκ)
- Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας (Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος)
- Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού (Αυτοκρατορία Achaemenid, σύγχρονη Τουρκία)
- Το Άγαλμα του Δία (Ολυμπία, Ελλάδα)
- Ο Ναός της Άρτεμις (Έφεσος, κοντά στη σύγχρονη πόλη Selçuk της Τουρκίας)
Ο αριθμός επτά επιλέχθηκε από τους Έλληνες επειδή πίστευαν ότι αντιπροσωπεύει την τελειότητα και την αφθονία, και επειδή ήταν ο αριθμός των γνωστών στην αρχαιότητα πλανητών.
Δείτε τα παρακάτω βίντεο:
Παρότι τα άλλα «Θαύματα» αποτελούν μακρινή ανάμνηση, η εταιρεία Budget Direct δημιούργησε υπέροχες 3D απεικονίσεις για το πώς θα έμοιαζαν τα αρχαιολογικά μνημεία αν είχαν καταφέρει να επιβιώσουν.
Μετά από εκτεταμένη έρευνα, το αρχιτεκτονικό δίδυμο Keremcan Kirilmaz και Erdem Batirbek, με την καθοδήγηση του καλλιτεχνικού διευθυντή της NeoMam και τη συμβολή των γραφιστών στη Fractal Motion δημιούργησαν μια εκδοχή του πώς θα έδειχναν σήμερα τα 7 Θαύματα του Κόσμου.
«Ο στόχος μας ήταν να εμπνεύσουμε τους ανθρώπους να ανακαλύψουν ξανά τα ξεχασμένα θαύματα του αρχαίου κόσμου. Θέλαμε να κινήσουμε την περιέργεια των ταξιδιωτών και των διαδικτυακών χρηστών, δείχνοντάς τους μέρη του κόσμου για τα οποία πιθανόν δεν έχουν διαβάσει ποτέ και δεν είχαν σκεφτεί να επισκεφθούν. Εστιάσαμε στο να φέρουμε αυτά τα μνημεία στη ζωή ώστε οι αναγνώστες να έχουν μια αίσθηση του πώς έδειχναν όταν ήταν στις δόξες τους. Το αποτέλεσμα είναι επτά υπέροχες ανακατασκευές που σου επιτρέπουν να θαυμάσεις ό,τι και οι αρχαίοι» δήλωσε ένας από τους σχεδιαστές.
Σημείωση :θα ήταν παράλειψη να μην τονίσουμε πως στα παρακάτω λήμματα όλα τα βίντεο είναι από το κανάλι SchoolForAll (όλη η playlist sto link : https://www.youtube.com/playlist?list=PL-7IyEm5wDxZScGRqJKV1kvMeyh4V0sRJ
Κείμενα – Παρουσίαση: Κωνσταντίνος Γραμμένος
Μουσική: Σπύρος Γραμμένος
Γραφικά: Γιάννης Ταγματάρχης
Η μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας
Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας: Είναι ένα από τα αρχαιότερα μνημεία του κόσμου. Αποτελούσε το υψηλότερο κτίσμα που είχε φτιαχτεί από ανθρώπους για περισσότερα από 3.800 χρόνια. Η Πυραμίδα του Χέοπα είναι η αρχαιότερη και η μεγαλύτερη από τις τρεις πυραμίδες της Νεκρόπολης της Γκίζας.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Η περίφημη πυραμίδα του Χέοπα, χτίστηκε ως ταφικό μνημείο για λογαριασμό του, με ύψος που φτάνει τα 145,75 μέτρα. Με την πάροδο των αιώνων, έχασε περίπου δέκα μέτρα από την κορυφή της. Παρ’ όλα αυτά, βρισκόταν στην κορυφαία θέση των ψηλότερων οικοδομημάτων του πλανήτη επί 43 αιώνες – μόλις τον 19ο αιώνα κατάφερε κάποιο άλλο ανθρώπινο δημιούργημα να την ξεπεράσει. Χτίστηκε έτσι ώστε καθεμία από τις πλευρές της να αντιστοιχεί ακριβώς σε ένα από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Οι σύγχρονοι… εργολάβοι εντυπωσιάζονται από το γεγονός πως το μέγιστο «λάθος» μήκους μεταξύ των πλευρών της είναι μικρότερο από 0,1% – πράγμα ασυνήθιστο αν λάβει υπόψη κανείς τα περιορισμένα όργανα που είχαν στην διάθεσή τους οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Υπολογίζεται πως το έργο της οικοδόμησής της ολοκληρώθηκε το 2560π.Χ., κάτι που σημαίνει πως είναι το αρχαιότερο από τα επτά θαύματα. Πρόκειται επίσης για το μοναδικό από αυτά που υπάρχει ακόμη.
Οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας
Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας: Αποτελεί ένα από τα μυστήρια της αρχαιότητας καθώς κανείς δεν είναι σίγουρος για το ακριβές σημείο στο οποίο βρισκόταν. Δεν υπάρχει κανένα βαβυλωνιακό κείμενο που να κάνει αναφορά στους Κρεμαστούς Κήπους, ούτε κάποια αρχαιολογική απόδειξη, πράγμα που έχει δημιουργήσει αμφιβολίες για το κατά πόσο υπήρξε. Ωστόσο, οι λίγες – αποδεκτές – πληροφορίες που υπάρχουν είναι πως βρισκόταν σε κάποια περιοχή του σημερινού Ιράκ.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Κατασκευάστηκαν το 600 π.Χ. από τον Ναβουχοδονόσωρα τον Β’, εκεί που σήμερα βρίσκεται το κράτος του Ιράκ. Λέγεται πως ο άρχοντας της Βαβυλώνας αποφάσισε την κατασκευή τους για να ευχαριστήσει την παλλακίδα του, η οποία «είχε μεγαλώσει σε περιβάλλον που της ενέπνευσε πάθος για το ορεινό τοπίο». Όταν ο Στράβωνας και ο Φίλωνας αντίκρισαν τους κήπους, τους περιέγραψαν ως τετραγωνικό αρχιτεκτόνημα, με θολωτές κρύπτες σε κυβικά θεμέλια και οροφές-ταράτσες στις οποίες έφτανε κανείς χάρη σε σκάλα. Τα φυτά των κήπων καλλιεργούνταν πάνω από το επίπεδο του εδάφους, ενώ οι ρίζες των δέντρων είχαν ενσωματωθεί σε μία από τις ταράτσες αντί της γης. Λίθινες κολόνες υποστήριζαν την όλη κατασκευή και ρυάκια νερού κελάρυζαν από ανυψωμένες πηγές που κρατούσαν την χλωρίδα πάντα πράσινη. Οι πολυτελείς κρεμαστοί κήποι καταστράφηκαν ολοκληρωτικά τον 1° αιώνα π.Χ. εξαιτίας ενός ισχυρού σεισμού.
Το Χρυσελεφάντινο Άγαλμα του Δία στην Ολυμπία
Ήταν ένα κολοσσιαίο άγαλμα 13 μέτρων κατασκευασμένο από χρυσό και ελεφαντόδοντο. Ήταν τοποθετημένο στο ναό του Διός, στο Ιερό της Ολυμπίας. Τόσο ο ναός όσο και το άγαλμα καταστράφηκαν τον 6° αιώνα μ.Χ. ολοσχερώς κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης πυρκαγιάς.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Ο φημισμένος γλύπτης Φειδίας ανέλαβε να κατασκευάσει το 435π.Χ. ένα πελώριο άγαλμα προς τιμή του θεού που συνδεόταν στενά με την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων. Κατά την ολυμπιακή εκεχειρία, κάθε πόλεμος σταματούσε, και από την Μικρά Ασία, την Συρία, την Αίγυπτο και την Σικελία, κατέφταναν προσκυνητές για να τιμήσουν το άγαλμα. Ο χρυσελεφάντινος «Ζευς» φτιάχτηκε τόσο ψηλός, ώστε να ακουμπά το ταβάνι του οικοδομήματος που τον φιλοξενούσε, και οι επισκέπτες να έχουν την εντύπωση πως αν σηκωνόταν, θα έσπαγε την οροφή. Τα σανδάλια και ο μανδύας του ήταν λαξευμένα από χρυσάφι και τα υπόλοιπα διακοσμητικά στοιχεία από τα πολυτιμότερα μέταλλα της αρχαιότητας.
Επί αιώνες ήταν ένα από τα θεάματα που ο κάθε θνητός όφειλε να δει πριν πεθάνει, ενώ κατά την ρωμαϊκή περίοδο, ο αυτοκράτορας Καλιγούλας διέταξε να το μεταφέρουν στη Ρώμη και να αλλάξουν την όψη του ώστε να του μοιάζει, κάτι που δεν συνέβη ποτέ, γιατί το πλεούμενο που θα το μετέφερε το χτύπησε… κεραυνός και κάηκε πριν την φόρτωση.
Ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο
Χτίστηκε και καταστράφηκε τρεις φορές σε μία περίοδο επτά αιώνων. Η αρχική κατασκευή κάηκε ολοσχερώς το 356π.Χ. από τον Ηρόστρατο, έναν εμπρηστή που ήθελε να καταστρέψει τον ναό της Αρτέμιδος και να κάνει «αθάνατο» το όνομά του. Την ίδια νύχτα λέγεται πως γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος αργότερα επανοικοδόμησε τον Ναό, μόνο και μόνο για να καταστραφεί και πάλι το 262μ.Χ. από τους Γότθους κατά τη διάρκεια εισβολής τους στην πόλη. Κατά μία άλλη εκδοχή, καταστράφηκε με εντολή του Ιωάννη του Χρυσόστομου. Το τρίτο και τελικό «χτύπημα» ήρθε από τους Χριστιανούς, οι οποίοι άφησαν πίσω τους μόνο τα θεμέλια του ναού και μία κολώνα.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Εκατόν είκοσι χρόνια χτιζόταν αυτός ο ναός στην αρχαία Έφεσο – περί τα 50 χιλιόμετρα νότια της Σμύρνης – και όταν ολοκληρώθηκε ολόκληρος ο τότε γνωστός κόσμος έκανε λόγο για το ωραιότερο κτίσμα που είχε φτιάξει ανθρώπινο χέρι. Ο ίδιος ο «συντάκτης» της λίστας των 7 θαυμάτων, ο Αντίπατρος, όταν αντίκρισε τον ναό είπε τα εξής: «Αλλά όταν είδα τον ιερό οίκο της Αρτέμιδος που ορθώνεται στα σύννεφα, τα άλλα Θαύματα βρέθηκαν στην σκιά, γιατί ούτε ο ίδιος ο Ήλιος δεν είχε ξαναδεί κάτι όμοιό του, πέρα από τον Όλυμπο».
Το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού
Ήταν ταφικό μνημείο που χτίστηκε από Έλληνες και Πέρσες για τον Μαύσωλο, τον σατράπη (διοικητής περιφέρειας) της Καρίας. Ο τάφος ήταν τόσο υπέροχος, που ο Μαύσωλος απέκτησε τη δική του λέξη. Καταστράφηκε λόγω των πολλών σεισμικών δονήσεων που σημειώθηκαν από τον 12ο έως τον 15ο αιώνα στην περιοχή όπου είχε κατασκευαστεί.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Ο Μαύσωλος, ενταφιάστηκε εκεί τον 4° αιώνα π.Χ., δίνοντας το όνομά του στο εξής σε αντίστοιχα ταφικά μνημεία. Η κύρια αίθουσα περιείχε την αλαβάστρινη σαρκοφάγο του Μαύσωλου και χρυσαφένια διακοσμητικά στοιχεία, ενώ η οροφή είχε σχήμα πυραμίδας και στολιζόταν από αγάλματα. Μια άμαξα με τέσσερα άλογα κοσμούσε την κορυφή του τάφου. Λέγεται πως τα περισσότερα γλυπτά ήταν φυσικού μεγέθους και σπάνιου κάλλους – δεν τα είδαμε ποτέ διότι ένας σεισμός και μια επιδρομή από τους Σταυροφόρους τον 15° αιώνα μ.Χ. κατέστρεψαν ολοσχερώς.
Ο Κολοσσός της Ρόδου
Ήταν ένα μπρούτζινο άγαλμα 33 μέτρων το οποίο είχε κατασκευαστεί πάνω σε δύο βάσεις 15 μέτρων και έστεκε στο λιμάνι του ελληνικού νησιού. Καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του σεισμού της Ρόδου το 226 π.Χ.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Στα ελληνιστικά χρόνια, η Ρόδος έγινε πασίγνωστη στην Μεσόγειο για το τεράστιο οικοδόμημα που στην πραγματικότητα δεν χτίστηκε έτσι ώστε να περνούν τα καράβια κάτω από τα πόδια του, όπως πιστεύεται (και όπως αποτυπώνεται στην παραπάνω εικόνα), αλλά στεκόταν στο πλάι του λιμανιού. Ο Κολοσσός ήταν το δείγμα ευγνωμοσύνης των Ροδίων προς τον θεό Ήλιο, που τους προστάτευσε από τον Μακεδόνα στρατηγό Δημήτριο. Η φήμη του εξαπλώθηκε εν ριπή οφθαλμού. Δυστυχώς, εν ριπή οφθαλμού – ήτοι 56 χρόνια – εγκατέλειψε το πόστο του, καθώς έπεσε εξαιτίας ενός σεισμού. Μετά την πτώση του – σύμφωνα με τον Πλίνιο – «λίγοι άνθρωποι κατάφεραν να ενώσουν τα χέρια τους, αγκαλιάζοντας με αυτά τον αντίχειρά του» – τόσο μεγάλο είναι το μέγεθός του. Κανείς δεν γνωρίζει πια πώς έμοιαζε το άγαλμα – μόνο υποθετικά σχέδια μπορούν να επιχειρηθούν.
Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας
Χτίστηκε μεταξύ 284 και 246 π.Χ. Τα ερείπια του Φάρου εντοπίστηκαν στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας το 1904. Οι εκτιμήσεις είναι πολλές, ωστόσο η κυριότερη θεωρία αναφέρει πως είχε ύψος 135 μέτρα. Συμπεριλαμβάνεται, λοιπόν, στα ψηλότερα κτήρια που έχουν κατασκευαστεί ποτέ από ανθρώπους.
μια εκδοχή του πώς θα έδειχνε σήμερα
Χτισμένο στο αρχαίο νησάκι Φάρος δίπλα στην Αλεξάνδρεια, από όπου πήρε και το όνομά του, το οικοδόμημα αυτό ορθώθηκε τον 3° αιώνα π.Χ. Υπήρξε το μόνο από τα «Θαύματα» που είχε πρακτική χρήση πέρα από αρχιτεκτονικό μεγαλείο. Για τους ναυτικούς, σήμαινε ασφάλεια στα ταξίδια τους προς το «Μεγάλο Λιμάνι». Για τους αρχιτέκτονες, ήταν ένα από τα ψηλότερα κτίσματα του κόσμου. Για τους επιστήμονες, ήταν ένα μυστηριώδες παιχνίδι με την χρήση του καθρέφτη. Το κάτοπτρο του Φάρου ήταν τέτοιο ώστε το φως που αντανακλούσε μπορούσε να ειδωθεί από 50 χιλιόμετρα μακριά. Ο Φάρος ήταν το τελευταίο από τα έξι «Θαύματα» που καταστράφηκαν – μόνο αρχαίες μαρτυρίες μένουν πια, που περιγράφουν την μαρμάρινη πρόσοψή του, το άγαλμα του Ποσειδώνα στην κορυφή του και την λεπτεπίλεπτη δουλειά του Σωκράτη του Κνίδιου που είχε αναλάβει την οικοδόμησή του. Καταστράφηκε τον 14° αιώνα εξαιτίας ενός σεισμού.
Κατέβασε τώρα, ή εκτύπωσε και συμπλήρωσε τα φύλλα εργασίας
Πηγή: Χρωματιστή τάξη
⬇ Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου (φύλλο εργασίας 2)
Τα νέα 7 θαύματα του κόσμου
Αρχικά από 200 υποψήφια μνημεία προκρίθηκαν τα 77, στη συνέχεια τα 21 και τελικά το 2007 ανακοινώθηκαν τα επτά νέα θαύματα του κόσμου σύμφωνα με την ψηφοφορία του Ιδρύματος New7Wonders και είναι τα εξής:
- Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζα (2560 π.Χ – Νεκρόπολη της Γκίζα, Αίγυπτος). Το μνημείο αυτό δεν επιλέχθηκε από την ψηφοφορία, αλλά τοποθετήθηκε τιμητικά στην κορυφή της λίστας.
- Σινικό Τοίχος (700 π.Χ. – Κίνα)
- Πέτρα (312 π.Χ. – Μάαν, Ιορδανία)
- Κολωσαίο (80 μ.Χ. – Ρώμη, Ιταλία)
- Τσιτσέν Ιτζά (600 μ.Χ. – Γιουκατάν, Μεξικό)
- Μάτσου Πίτσου (1450 μ.Χ. – Περού)
- Ταζ Μαχάλ, (1643 μ.Χ. – Ινδία)
- Άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή (1931 μ.Χ. – Ρίο Ντε Τζανέιρο, Βραζιλία)
Το Ίδρυμα N7W μετά το 2007 διοργάνωσε ακόμη δύο προγράμματα: το New7Wonders of Nature που ολοκληρώθηκε το 2011 και το New7Wonders Cities που ολοκληρώθηκε το 2014.
Ας μάθουμε λίγα περισσότερα γι αυτά με την παρακάτω παρουσίαση:
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.
