Ο υπερχρονισμός (overclocking) είναι η διαδικασία που αναγκάζει έναν υπολογιστή ή μια μονάδα υλικού του, να λειτουργήσουν ταχύτερα από τη συχνότητα χρονισμού που ορίζει ο κατασκευαστής τους. Η διαδικασία αυτή μπορεί επίσης να περιλαμβάνει την αύξηση της τάσης του ηλεκτρικού ρεύματος μιας μονάδας υλικού, η οποία αυξάνει την ταχύτητα λειτουργίας έως του βαθμού όπου το σύστημα εξακολουθεί να ανταποκρίνεται με σταθερότητα.

Η τεχνική αυτή μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοση του Η/Υ, όμως μπορεί παράλληλα να προκαλέσει ζημιά στο υλικό του, αν δεν γίνει με το σωστό τρόπο. Η δυνατότητα υπερχρονισμού μιας μονάδας υλικού οφείλεται στο γεγονός ότι οι κατασκευαστές υλικού συνήθως ορίζουν τη λειτουργία των μονάδων που κατασκευάζουν σε χαμηλότερα επίπεδα απόδοσης από αυτά που πραγματικά μπορούν να επιτύχουν. Αυτό συμβαίνει γιατί επιλέγουν να προσαρμόσουν τις μονάδες υλικού σε στάνταρ που επιτρέπουν χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας, μικρότερες ανάγκες ψύξης, αθόρυβη λειτουργία και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των μπαταριών του συστήματος.

Ο υπερχρονισμός βασίζεται στις πραγματικές επιδόσεις κατασκευής του υλικού. Ωστόσο είναι αξιοσημείωτο ότι αν δύο συστήματα έχουν ακριβώς το ίδιο υλικό, ο υπερχρονισμός δεν θα αποφέρει και για τα δύο όμοια αποτελέσματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η διαδικασία αυτή επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό από τις μικρές αποκλίσεις κατά τη φάση κατασκευής του υλικού. Επομένως δεν μπορούν να υπάρχουν σταθερές μετρήσεις ή διεθνείς τυποποιήσεις για τον υπερχρονισμό, καθώς κάθε μονάδα υλικού συμπεριφέρεται μοναδικά κατά την εφαρμογή της διαδικασίας αύξησης επιδόσεων.

Για την πραγματοποίηση της διαδικασίας υπερχρονισμού είναι απαραίτητη η εγκατάσταση ειδικών προγραμμάτων μέτρησης επιδόσεων (benchmark programs) και παρακολούθησης (monitoring programs) που ελέγχουν τις επιδόσεις των επιμέρους μονάδων του συστήματος και μας βοηθούν στον έλεγχο των τιμών των παραμέτρων που πρέπει να επηρεαστούν, όπως τα CPU-Z, Prime95, Heaven, 3DMark κ.α. για τα Windows και c2ctl (Intel), k10ctl (AMD), TurionPowerContol (AMD) για Linux.

 

 

Τέλος, οι μονάδες υλικού ενός Η/Υ, οι οποίες συνήθως επιδέχονται αύξηση της επίδοσής τους με τη βοήθεια της διαδικασίας του υπερχρονισμού είναι

• η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας,
• η Κύρια Μνήμη,
• η Κάρτα Γραφικών και το σύνολο ολοκληρωμένων κυκλωμάτων (chipset) της Μητρικής Πλακέτας.